Gastspreker op Lariks - Hoe was het nu echt in voormalig Oost-Duitsland?

Lariks had vanmiddag bijzonder bezoek in de Duitse les. Er werd namelijk een gastles gegeven in het kader van het project “Blik op de Muur” van het Duitsland Instituut in Amsterdam. Mila was een inwoner van de voormalige Deutsche Democratische Republiek (DDR). Vandaag vertelde ze haar verhaal aan de vwo 6 en havo 5 klassen op Lariks.

De Berlijnse muur
Op 13 augustus 1961 werd de Berlijnse muur gebouwd. Dit gebeurde in één nacht. Een deel van de familie van Mila bevond zich op dat moment aan de andere kant van de muur. Ze heeft hen dus jaren niet gezien. Ze schetst de situatie op zo’n manier dat wij het gevoel kunnen proberen te begrijpen: “Stel je voor, in één keer staat er een muur naast jullie school en kun je niet meer naar huis. Zo was het voor ons.”

Discipline
Ze vertelt dat alles in het land voor hen geregeld werd. Geen enkele keuze was je eigen. Wel was het volgen van onderwijs, van de basisschool t/m de universiteit voor iedereen toegankelijk en gratis. Ook was er voor iedereen werk. Er was een duidelijke structuur in de maatschappij. In de klas moesten ze in de tijd van de DDR precies doen wat de docent zei. Discipline was erg belangrijk. Dit hoorde er gewoon bij. Met een kleine oefening werd aan onze klassen uitgelegd hoe dit was. Mila zei ‘Freundschaft’ en dan moest iedereen direct gaan staan. Hierdoor werd snel duidelijk hoe streng er in die tijd met mensen omgegaan werd en wat daar ook normaal gevonden werd.

Een leerling van Vincent van Gogh reageert op de oefening:

“Het voelde heel gek om in één keer zo op commando op te moeten staan. Wij zijn dit natuurlijk helemaal niet gewend.”

Daarnaast was er ook geen vrijheid zoals we deze nu kennen. Wij kunnen gaan en staan waar we willen, maar dat was voor Mila en haar familie toen niet zo. Mila legt uit dat als je hierin opgroeit, je niet anders gewend bent. “Als je het niet gewend bent is het heel gek, terwijl het voor mij heel normaal was om pas te gaan zitten als de docent in het lokaal was”

De val van de muur
Toen de muur viel dachten Mila en haar familie dat ze allemaal het gevoel zouden hebben dat ze vrij zouden zijn. Maar dit was helemaal niet zo.

Mila legt het zo uit:

“Wij waren al zwaar beschadigd door o.a. de nazi's. We zijn toen bevrijd door de Sovjets. Nu werd onze familie voor de derde keer verscheurd door de bouw van de Muur die in één nacht werd neergezet. De schade was er al door de oorlogen en nu werden wij nog een keer beschadigd als familie.
Tot nu hebben wij geen gevoel van vrijheid, zeker niet door de opmars van het rechts-extremisme c.q. neonazisme in heel Europa.”

Mensen zeggen altijd dat het Oostblok slecht was, maar er is geen goed of slecht binnen dit onderwerp.

‘Als je daar geen geschiedenis hebt, weet je ook helemaal niet hoe het was. Voor ons voelde het niet als slecht. Ik spreek niet negatief over deze tijd, maar probeer alle feiten van de geschiedenis hier naar waarheid te vertellen’.

Burgerschap
Een gastspreker zoals Mila geeft onze leerlingen echt de kans om zich te ontwikkelen op het gebied van burgerschap. Op het CS Vincent van Gogh Lariks vinden we het belangrijk dat onze leerlingen ook de cultuur en de geschiedenis achter een taal of land leren kennen. Mila kon ons met deze gastles een heel mooi en persoonlijk inkijkje geven in een andere tijd en een andere cultuur. Hartelijk dank daarvoor!